MINDFULNESS

Wat is Mindfulness?

Mindfulness is de laatste jaren steeds bekender geworden bij het grote publiek. Misschien ken je een of meerdere mensen die al een eens wat gedaan hebben met Mindfulness. In een training of workshop. Dat is ook niet zo gek want in een wereld die steeds drukker en veeleisender wordt, onzekerheid toeneemt, de prikkels van social media of je af worden gevuurd dan is de stress en druk niet ver weg. Die druk en stress zijn misschien bekend voor je maar wat doe je daar vervolgens mee?
In onze westerse wereld wordt er al snel naar medicijnen gegrepen zodra er klachten ontstaan om de symptomen te onderdrukken. Maar met medicijnen demp je misschien wel de symptomen maar die bieden vaak niet de oplossing om bij de oorzaak te komen. En juist bij de oorzaak, daar kun je er achter komen wat je wel nodig hebt om je problemen op te lossen. 

En daar kan Mindfulness een rol in spelen. Er zijn heel veel mogelijkheden om Mindfulness te definiëren. Daarom gebruik ik de definitie van John Kabat Zinn, de grondlegger van Mindfulness en de bedenker van de aandachtstraining: Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR). En in het Engels is het nog het meest duidelijk te omschrijven:

- "Mindfulness means paying attention in a particular way; on purpose, in the present moment, and non judgmentally” -

Vertaald in het Nederlands: Het bewustzijn dat ontstaat door opzettelijk je aandacht bij iets te houden, in het huidige moment, en zonder te oordelen. (Gezond leven met Mindfulness, 2014, blz. 21, John Kabat Zinn)

Mindfulness is dus opmerkzaam zijn in dit moment met bewuste aandacht en zonder te oordelen. Dat klinkt wat abstract en dat zal ik proberen iets duidelijker te maken. 

Misschien herken je een aantal van deze situaties: je handelt alles wat je moet doen af op de automatische piloot, je hebt kritische gedachten over jezelf of anderen, je ervaart continue prikkels om je heen (tv, reclame, nieuws, telefoon, social media). Er is stress op het werk of andere situaties. Omdat je dus continue prikkels ervaart wordt je stress systeem continue geactiveerd. Dat heeft tot gevolg dat er klachten kunnen ontstaan zoals een verminderde focus, het gevoel dat je de regie over je leven verliest. Een moe of een uitgeput gevoel. Want, wanneer kom je echt tot rust? Wanneer heb je tijd om te herstellen?

Door al deze situaties en prikkels kun je het contact met jezelf verliezen en de aandacht voor dat wat er nu is. Je gaat over je eigen grenzen heen, zonder dat je dat in de gaten hebt, of te laat. En als je dat regelmatig doet dan verhoogd dat de kans op chronische stress en burn out of andere ziekten en aandoeningen. Je kan daardoor zelfs vereenzelvigd raken met je gedachten. Dat ze een soort van waarheid worden. ‘Als ik me zo voel, dan gebeurd er altijd …. Of je probeert je things to do lijstje af te werken in een te korte tijd en het moet af! 

Je zou je lichaam en geest daarom kunnen zien als een banksaldo. Je neemt de hele dag saldo op omdat je beweegt, je hersens gebruikt, fysieke arbeid verricht, staat te koken, praten, lezen, denken etc. Maar dat saldo wordt niet automatisch aangevuld. Dus als je alleen maar saldo opneemt dan komt je gegeven moment in het 'rood'. En als je het saldo niet regelmatig aanvult dan kan het zo ver komen dat je niet meer kan opnemen. En dat zou je kunnen zien als bijvoorbeeld een burn out, uitputtingsverschijnselen of chronische (stress)klachten.

Alles wat hierboven beschreven staat is niet per se fout! Het is wat iedereen overkomt, ook als je al 100 jaar mediteert. Het is een natuurlijk proces wat je geest de hele dag door doet. Waar het om gaat in de kern is of je je daar bewust van bent en vervolgens ook bewust op kunt antwoorden. En Mindfulness kan je daar bij ondersteunen.

Met Mindfulness ga je eigenlijk aan de slag met wat er op dat moment is. Dat vraagt wel om je aandacht op een andere manier te richten dan je misschien gewend bent. Eigenlijk zet je de automatische piloot even uit. Je gaat jezelf trainen in het observeren van wat er op dat moment is. Dat kunnen bijvoorbeeld gedachten zijn, fysieke ervaringen of gevoelens. En door dit te trainen wordt je je steeds meer bewust van die ervaringen en hoe je daar mee omgaat. Niet alleen tijdens de bijeenkomsten en het zelf oefenen maar ook in het dagelijks leven. 

Wat zijn de voordelen van Mindfulness?
Je vraagt je misschien wel af, leuk al dat oefenen en trainen maar wat heb ik daar uiteindelijk aan? Dat is een goede vraag, en ook hier zijn er meerdere antwoorden. Uit wetenschappelijk onderzoek naar de ervaringen van deelnemers zijn een aantal voordelen te noemen die naar voren kwamen in meerdere onderzoeken. Hieronder vind je er een aantal:

- Vermindering van stress
- Betere kwaliteit van leven
- Meer bewustwording en inzicht in je eigen handelen en hoe je daar over denkt en vervolgens mee omgaat
- Toename zelfvertrouwen 
- Meer Mindful omgaan met problemen 
- Het verbeteren van je vaardigheid hoe je omgaat met minder plezierige gebeurtenissen of situaties wanneer het niet gaat    zoals je zou willen
- Het verbeteren van je concentratie en creativiteit
- Beter je grenzen aan kunnen geven

Wat is Mindfulness niet? 
Het is ook goed om ook kort aan te geven wat Mindfulness niet is. Het is geen wondermiddel dat alle problemen voor je oplost. De Mindfulness training is ook geen therapie en geen praatgroep. Daar zijn andere mogelijkheden voor. Het is ook niet iets dat je uit een boekje tot je neemt, een stuk theorie. Piano spelen leer je tenslotte ook niet uit een boekje.
 

Share by: